مدیریت پژوهش در دانشگاه ها
سه شنبه, ۲ دی ۱۳۹۳، ۰۵:۲۸ ب.ظ
سلام.
بخش بزرگی از جمعیت جوان جامعه ما در مقاطع مختلف تحصیلی دانشگاه ها درحال گذراندن زندگی و عمر با ارزش خود هستند. عمده رشته های تحصیلی دانشگاه ها ، برای به پایان رسیدن نیاز به نوشتن رساله یا همون پایان نامه دارن . چه در مقطع کارشناسی چه ارشد و چه دکتری. معمولا سخت ترین قسمت از گرفتن مدرک برای دانشجویان ما همین نوشتن رساله است. وضعیت فعلی علمی ما طوری است که دانشجو خودش باید بره دنبال مساله. یعنی برای گرفتن درس پایان نامه، برخلاف تمامی دروس دیگر ، این دانشجوست که باید بره یه استاد پیدا کنه، یه موضوع پیدا کنه، موضوع رو با استاد به توافق برسه و بعد شروع کنه به نوشتن . در هرکدوم از این مراحل خیلی به دانشجو سخت میگذره . خیلی مواقع هم اتفاقات غیر علمی میفته . مثلا دانشجو حرفی رو به استاد میگه بعنوان موضوع منتهی اون رو انجام نمیده . یا دانشجو وقت میذاره کار هم انجام میده منتهی اون کار اصلا نه به درد دانشگاه میخوره نه مملکت گرچه شاید کار جدیدی بوده .
امروز داشتم فکر میکردم که چرا یک سیستم و سامانه مرکزی وجود نداره که بیاد پیشنهاد موضوع بده . مثلا مطابق با سیاستهای کلان علمی و فناوری کشور، مطابق با نیازهای صنایع مختلف، نیازهای کسب و کارهای مختلف و .. اساتید مختلف بیان توش و موضوعات پیشنهادی بگذارن، خود صاحبان کسب و کار بیان و بگن ما چنین نیازهایی داریم و ذیل اون دانشجویان هم بیان و انتخاب کنن.
سیستم طوری باشه که به اعطای درجات به اساتید و دانشگاه ها ارتباط پیدا کنه. مثلا تعداد مسایلی که هر دانشگاه برداشت و حل کرد واقعا ، یا استادهایی که تونستن موضوعات مرتبط پیشنهاد بدن و موضوع رو با کمک دانشجوهاشون حل کنن و ... که البته باید خیلی دقیقتر و ریزتر از این طراحی بشه ، منتهی در حالت کلی یه طوری شاخص گذاری بکنیم که واقعا بصورت تقاضا محور ارتباط دانشجو و وقتی رو که داره میگذاره از عمر با ارزشش رو با پیشرفت کشور بیشتر کنیم.
دانشجوی جوان ما داره بهترین اوقات از زندگی خودش رو توی دانشگاه ها صرف چی میکنه واقعا ؟ به هرحال این عزیزان که باید بشینن و پایان نامه بنویسن چرا سیستم هایی طراحی نشن که پایان نامه ها رو به سمت تولید ثروت ، پاسخ یابی مشکلات مختلف فنی، اقتصادی، فرهنگی و .. جامعه سوق بده .
دانشجویی واقعا مثل سربازی میمونه از نظر ماهیت . یعنی شما یه منبع بزرگ از استعدادها رو برای مدت محدودی در اختیار داری و باید با مدیریت درست بتونی این منبع بزرگ رو به سمتی هدایت کنی که منشا برکات فراوانی برای جامعه ات بشه. در حقیقت شما اگه بتونی درست برنامه ریزی بکنی میتونی از ایام با ارزش عمر این جوانها ، بهترین استفاده رو برای پیشرفت جامعه بکنی . و قطعا وقتی یک جوان ببینه که کاری که در طول مدت تحصیلش انجام داده به یک نیاز مشخص و واقعی کشور پاسخ داده ، خیلی خیلی بیشتر احساس تعلق به جامعه میکنه و خودش رو درآینده اون مسئول میدونه. حالا این جوان میخاد سرباز باشه یا میخاد دانشجوی شما باشه در مقاطع مختلف تحصیلی.
البته من قبول دارم که نمیشه خیلی سیستم کلانی که همه ویژگی های مختلف رو درنظر داشته باشه و روند پژوهش علمی در دانشگاه های رو رصد کرده و پیشنهادات مناسب بده اما زیر سیستمهایی میشه پایه گذاری کرد و توسعه داد که بتونه این کار رو انجام بده.
قطعا در این بین استفاده از قابلیت های مدیریت فناوری اطلاعات که در یکی دو دهه اخیر رشد زیادی داشته میتونه کمک زیادی در طراحی سیستم بکنه . یک مثال اگه بخوام بزنم اینکه در پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران یا همون ایرانداک -محل تحصیل بنده- اطلاعات علمی خوبی از پایان نامه ها داره جمع آوری میشه . اگه بتونیم تحلیل های مناسبی روی همین منابع انجام بدهیم و سپس با توجه به وضعیت علمی کشور و موضوعات مورد نیاز ، سیستم هایی طراحی کنیم که بیاد حداقل بگه که کجاها ما خوب کار کردیم کجاها کم کار کرده ایم ، کدوم دانشگاه های کشور در فلان موضوعات خاص فعال هستن و از این جور آمار و اطلاعات پردازش شده بده ، خیلی میتونه به دانشجو و استاد در انتخاب موضوعات مفیدتر نسبت به مشکلات مختلف جامعه کمک کنه.
از اون طرف هم باید فکری به حال ارتباط صنعت و دانشگاه بکنیم که پایان نامه های رشته های مرتبط صنعتی مثل مهندسی ها ، نیازهای صنایع ما رو واقعا پوشش بده .
منتظر مطالب تکمیلی در این زمینه باشید.
یاحق
بخش بزرگی از جمعیت جوان جامعه ما در مقاطع مختلف تحصیلی دانشگاه ها درحال گذراندن زندگی و عمر با ارزش خود هستند. عمده رشته های تحصیلی دانشگاه ها ، برای به پایان رسیدن نیاز به نوشتن رساله یا همون پایان نامه دارن . چه در مقطع کارشناسی چه ارشد و چه دکتری. معمولا سخت ترین قسمت از گرفتن مدرک برای دانشجویان ما همین نوشتن رساله است. وضعیت فعلی علمی ما طوری است که دانشجو خودش باید بره دنبال مساله. یعنی برای گرفتن درس پایان نامه، برخلاف تمامی دروس دیگر ، این دانشجوست که باید بره یه استاد پیدا کنه، یه موضوع پیدا کنه، موضوع رو با استاد به توافق برسه و بعد شروع کنه به نوشتن . در هرکدوم از این مراحل خیلی به دانشجو سخت میگذره . خیلی مواقع هم اتفاقات غیر علمی میفته . مثلا دانشجو حرفی رو به استاد میگه بعنوان موضوع منتهی اون رو انجام نمیده . یا دانشجو وقت میذاره کار هم انجام میده منتهی اون کار اصلا نه به درد دانشگاه میخوره نه مملکت گرچه شاید کار جدیدی بوده .
امروز داشتم فکر میکردم که چرا یک سیستم و سامانه مرکزی وجود نداره که بیاد پیشنهاد موضوع بده . مثلا مطابق با سیاستهای کلان علمی و فناوری کشور، مطابق با نیازهای صنایع مختلف، نیازهای کسب و کارهای مختلف و .. اساتید مختلف بیان توش و موضوعات پیشنهادی بگذارن، خود صاحبان کسب و کار بیان و بگن ما چنین نیازهایی داریم و ذیل اون دانشجویان هم بیان و انتخاب کنن.
سیستم طوری باشه که به اعطای درجات به اساتید و دانشگاه ها ارتباط پیدا کنه. مثلا تعداد مسایلی که هر دانشگاه برداشت و حل کرد واقعا ، یا استادهایی که تونستن موضوعات مرتبط پیشنهاد بدن و موضوع رو با کمک دانشجوهاشون حل کنن و ... که البته باید خیلی دقیقتر و ریزتر از این طراحی بشه ، منتهی در حالت کلی یه طوری شاخص گذاری بکنیم که واقعا بصورت تقاضا محور ارتباط دانشجو و وقتی رو که داره میگذاره از عمر با ارزشش رو با پیشرفت کشور بیشتر کنیم.
دانشجوی جوان ما داره بهترین اوقات از زندگی خودش رو توی دانشگاه ها صرف چی میکنه واقعا ؟ به هرحال این عزیزان که باید بشینن و پایان نامه بنویسن چرا سیستم هایی طراحی نشن که پایان نامه ها رو به سمت تولید ثروت ، پاسخ یابی مشکلات مختلف فنی، اقتصادی، فرهنگی و .. جامعه سوق بده .
دانشجویی واقعا مثل سربازی میمونه از نظر ماهیت . یعنی شما یه منبع بزرگ از استعدادها رو برای مدت محدودی در اختیار داری و باید با مدیریت درست بتونی این منبع بزرگ رو به سمتی هدایت کنی که منشا برکات فراوانی برای جامعه ات بشه. در حقیقت شما اگه بتونی درست برنامه ریزی بکنی میتونی از ایام با ارزش عمر این جوانها ، بهترین استفاده رو برای پیشرفت جامعه بکنی . و قطعا وقتی یک جوان ببینه که کاری که در طول مدت تحصیلش انجام داده به یک نیاز مشخص و واقعی کشور پاسخ داده ، خیلی خیلی بیشتر احساس تعلق به جامعه میکنه و خودش رو درآینده اون مسئول میدونه. حالا این جوان میخاد سرباز باشه یا میخاد دانشجوی شما باشه در مقاطع مختلف تحصیلی.
البته من قبول دارم که نمیشه خیلی سیستم کلانی که همه ویژگی های مختلف رو درنظر داشته باشه و روند پژوهش علمی در دانشگاه های رو رصد کرده و پیشنهادات مناسب بده اما زیر سیستمهایی میشه پایه گذاری کرد و توسعه داد که بتونه این کار رو انجام بده.
قطعا در این بین استفاده از قابلیت های مدیریت فناوری اطلاعات که در یکی دو دهه اخیر رشد زیادی داشته میتونه کمک زیادی در طراحی سیستم بکنه . یک مثال اگه بخوام بزنم اینکه در پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران یا همون ایرانداک -محل تحصیل بنده- اطلاعات علمی خوبی از پایان نامه ها داره جمع آوری میشه . اگه بتونیم تحلیل های مناسبی روی همین منابع انجام بدهیم و سپس با توجه به وضعیت علمی کشور و موضوعات مورد نیاز ، سیستم هایی طراحی کنیم که بیاد حداقل بگه که کجاها ما خوب کار کردیم کجاها کم کار کرده ایم ، کدوم دانشگاه های کشور در فلان موضوعات خاص فعال هستن و از این جور آمار و اطلاعات پردازش شده بده ، خیلی میتونه به دانشجو و استاد در انتخاب موضوعات مفیدتر نسبت به مشکلات مختلف جامعه کمک کنه.
منتظر مطالب تکمیلی در این زمینه باشید.
یاحق
