به بهانه برگزاری مناقصه IPTV توسط صداو سیما

سلام

چند روز قبل مناقصه IPTV یا همون نسل جدید تلویزیون هایی که بر بستر شبکه ی اینترنتی محتوای خودشون رو عرضه میکنن توسط سازمان صدا و سیما انجام شد.

در این مطلب میخام تلویزیون های تعاملی یا IPTV رو بصورت فنی معرفی کنم.

تعریف دقیق تلویزیون تعاملی

سیستمی که از طریق اتصال پهن‌باند(broadband)، سرویس­های چندرسانه‌ای (Multimedia) را بر روی شبکه مدیریت­ شده همراه با امنیت و کیفیت تضمین­ شده و با محتوای قابل نظارت، به عموم عرضه می ­نماید و استفاده از این سرویس­ها نیاز به ابزار خاص ( Setup Box) سمت سرویس‌گیرنده داشته و سرویس‌گیرنده باید "اشتراک" دریافت کرده و مشترک این سیستم شده باشد را IPTV می‌نامند. نکات مهم دیگر این است که:

·       هرچند این سرویس بر روی گیرند‌ه های مختلف قابل دریافت است ولی از آنجا که ذاتا متناسب با گیرنده‌های تلویزیونی طراحی شده است و یکی از مهمترین محتواهای ارائه شده بر روی آن، شبکه‌های تلویزیونی و همچنین ویدئو درخواستی (Video On Demand) است، لذا نوعی سرویس TV دانسته شده است.

·       همچنین از آنجا که این سرویس از پروتکل اینترنت استفاده میکند، موسوم به IP شده است.

کاربران می‌توانند به‌طور دلخواه و در زمان مناسب با برنامه کاری شخصی خود به مشاهده برنامه‌های تلویزیونی مورد علاقه‌شان بپردازند و دو عیب بزرگ تلویزیون یعنی «یک‌طرفه بودن» و «ملزم به تنظیم برنامه شخصی منطبق با برنامه زمانی تلویزیون برای مشاهده برنامه‌ای خاص» از بین می‌رود.

وظایف هریک از عوامل زنجیره‌ی ارزش تلویزیون تعاملی

 

1-   سرویس ­دهنده IPTV یا اپراتور IPTV: (SP)

سرویس ­دهنده IPTV ، مجموعه‌ای است که اقدام به سرمایه‌گذاری و ایجاد مرکز داده (DataCenter) و سایر سخت‌افزارها و نرم‌افزارهای موردنیاز سرویس‌دهی به مشترکان و همچنین تبلیغات و بازاریابی می‌کند، با سایر عوامل سیستم (نظیر تامین‌کنندة شبکه و تامین‌کنندة محتوا) قراردادهایی را منعقد می‌نماید و از سوی دیگر با مشترکان (سرویس‌گیرندگان) نیز طرف حساب می‌شود (یعنی از آنها پول می‌گیرد، از آنها پشتیبانی می‌کند و محاسبات مالی بین آنها و سایر عوامل را انجام می‌دهد).

البته سرویس‌دهنده IPTV، همانطور که معمولا در بخشهایی نظیر شبکه مخابراتی و تولید محتوا، خود سرمایه‌گذاری نمی‌کند و از طریق قرارداد با تامین‌کنندگان شبکه و محتوا این بخشها را تامین می‌نماید، ممکن است برخی دیگر از وظایف خود را نیز به عواملی واگذار کند که خود آنها اقدام به سرمایه‌گذاری در آن بخشها بنمایند؛ ولی بهرحال در همة این موارد، طرف حساب نهایی با مشتریان، سرویس‌دهندة IPTV است و بقیه عوامل از طریق وی با مشتریان مرتبط خواهند بود.

2-   تأمین‌کنندة محتوای IPTV: (‍CP)

تأمین­ کنندگان محتوا در راس زنجیره ارزشی IPTV قرار دارند. سرویس­ دهندگان IPTV، معمولا خود در بخش تامین محتوا سرمایه‌گذاری نمی‌کنند و در این زمینه تخصص ندارند؛ لذا یا به طور مستقیم و یا از طریق "جمع‌کنندگان محتوا" با تامین‌کنندگان محتوا قرارداد می‌بندند. هر سرویس ­دهنده با چند تأمین­ کننده محتوا قرارداد می ­بندد. نکته مهم اینست که تأمین­ کننده محتوا، الزاما خود تولیدکننده محتوا نبوده است بلکه نهادی است که مالک محتوا است و یا مجوز فروش سرویس‌های مبتنی بر آن را دارد. معمولا سهمی از درآمد سرویس­ دهنده به تناسب، به تأمین­ کنندگان محتوا تعلق می­گیرد (البته ممکن است سرویس ­دهنده، محتوا را با کلیه حقوق آن خریداری کند که در این حالت خود به نحوی وارد حوزة فعالیت تامین‌کنندة محتوا شده است).

3-   تجمیع‌کننده‌ی محتوا یا Content Aggregator: (CA)

با توجه به آنکه محتوای IPTV شامل محتوای بسیار متنوعی نظیر برودکست (کانال تلویزیونی)، VoD، AoD و انواع ارزش افزوده (نظیر خرید الکترونیکی، آموزش الکترونیکی و ...) می‌باشد و با توجه به اینکه آماده‌سازی محتوا جهت قابل ارائه شدن بر بستر IPTV (نظیر تغییر فرمت، اضافه شدن متادیتا، کنترل حق مالکیت فکری و ...)، نیازمند طی مراحل پیچیده‌ای است، معمولا شرکت­هایی به‌عنوان "جمع ­آوری­ کننده محتوا"، بین سرویس­دهندگان IPTV و تامین‌کنندگان محتوا واسطه می‌شوند که کمک می­کنند تا محتوا را برای سرویس­های IPTV آماده‌سازی کنند. این شرکت­ها غالبا محتوای جمع‌آوری شده را بسته­بندی کرده و در قالب یک کانال تلویزیونی و یا یک بستة ارزش افزوده درمی­آورند تا مشترک بتواند یک‌جا آن را خریداری نماید. در برخی از سرویس‌های ارزش افزوده، ممکن است این واسطه‌ها بخشی از عملیات سرویس‌دهی به مشترکان را (که ناشی از تفاوت سرویس ارزش افزوده با سرویس پایة IPTV است) نیز انجام دهند که در آنصورت به آنها Value Added Service Provider گفته می‌شود.

4-   تأمین­ کنندگان تبلیغات (یا تبلیغ ­کنندگان):

برخی از وظایف تأمین­ کنندگان تبلیغات، مشابه تامین‌کندگان محتوا است ولی از آنجا که این نوع محتوا با سایر محتواها تفاوت ذاتی دارد (بابت ارائة آن از مشترکان پول دریافت نمی‌شود بلکه از تبلیغ‌شوندگان پول دریافت می‌شود)، لذا معمولا به طور جداگانه بررسی می‌شوند.

5-   تأمین­ کنندگان شبکه: (NP)

سرویس‌دهندگان IPTV، معمولا جهت تامین شبکه اتصال مرکز داده‌ خود به مشترکان نیز از طریق عقد قرارداد با تأمین­ کنندگان شبکه اقدام می‌کنند و درصدی از درآمد خود و یا هزینه ثابتی را بابت این امر به آنها پرداخت می‌نمایند.

مناقصه صدا سیما برای مجوز دادن به سرویس دهنده IPTV بوده است.